REAL DECRETO QUE PARALIZA TODAS AS ACTIVIDADES NON ESENCIAIS ENTRE O 30 DE MARZO E O 9 DE ABRIL.
REAL DECRETO-LEI 10/2020, DO 29 DE MARZO, POLO QUE SE REGULA UN PERMISO RETRIBUÍDO RECUPERABLE PARA AS PERSOAS TRABALLADORAS POR CONTA ALLEA QUE NON PRESTEN SERVIZOS ESENCIAIS, CO FIN DE REDUCIR A MOBILIDADE DA POBOACIÓN NO CONTEXTO DA LOITA CONTRA O COVID-19.
O Goberno publicou a última hora do domingo no BOE o Real Decreto que paraliza todas as actividades non esenciais entre o 30 de marzo e o 9 de abril, Xoves Santo.
Aínda que se aplique desde o luns 30, o Decreto permite a algúns traballadores acudir a traballar só ese día se é imprescindible para non “prexudicar de maneira irremediable ou desproporcionada a continuación da actividade empresarial” cando pase a crise.
Os traballadores aos que se lles obriga a deixar de acudir aos seus postos de traballo terán o que o Goberno denominou un permiso retribuible recuperable obrigatorio. Isto é: seguirán cobrando as súas nóminas aínda que non traballen, pero cando a situación normalícese terán que recuperar todas estas horas antes de que acabe o ano.
A recuperación destes días, dependerá da negociación entre traballadores e empresarios, que terán que abrir un período de consultas. Pero sempre respectando os dereitos básicos: non poderán saltarse descansos mínimos diarios e semanais, o aviso previo/previo aviso mínimo, nin a xornada máxima anual. Ademais, deben “respectar os dereitos de conciliación da vida persoal, laboral e familiar recoñecidos legal e convencionalmente”.
Este paro, que non afecta o teletraballo, aos autónomos nin a quen estea en ERTE, durará do 30 de marzo ao 9 de abril. Quen estea obrigados a quedarse na casa seguirán cobrando o soldo pero cando acabe o estado de alarma terán que recuperar as horas.
Tampouco afecta a aqueles en incapacidade ou en situación de permiso ou baixa. Ademais, as empresas poden decidir manter un persoal de servizos mínimos, a nivel dunha fin de semana, sempre que sexa imprescindible.
Estas medidas aplicaranse no caso de traballadores por conta allea (non aos autónomos). Ademais, e isto é importante, non afecta a aquelas actividades que foron pechadas por orde do estado de alarma desde un principio, como bares e restaurantes ou locais de lecer.
As actividades consideradas esenciais e cuxos traballadores si poden continuar nos seus postos, son:
1. Profesionais sanitarios. Fabricantes e distribuidores de subministracións de calquera tipo para o sistema sanitario. Empregados de importación destes produtos.
2. Traballadores de residencias de maiores e outros centros sociais, por unha orde anterior. Persoas que atendan maiores, menores, persoas dependentes ou persoas con discapacidade, pero non empregadas do fogar en xeral se non cumpren esas funcións, como figuraba en borradores filtrados durante a tarde.
3. Persoal das tendas abertas: de alimentación, bebidas, produtos e bens de primeira necesidade, farmacias, establecementos médicos e sanitarios, ópticas e produtos ortopédicos, produtos hixiénicos, barberías (só para servizo a domicilio), quioscos e papelerías, gasolineiras e áreas de servizo para atender a transportistas, estancos, de venda de equipos tecnolóxicos e de telecomunicacións, alimentos para animais de compañía, comercio por internet, telefónico ou correspondencia, así como venda a domicilio de comidas, tinturerías e lavanderías. Tamén todos os encargados de manter a produción e distribución para estes comercios de bens de primeira necesidade.
4. Establecementos de vehículos de aluguer e talleres mecánicos, por ordes anteriores.
5. Traballadores de medios de comunicación, impresión e distribución e axencias de noticias.
6. Traballadores dos 371 hoteis que foron declarados como servizos esenciais.
7. Operadores de servizos críticos ou esenciais, como electricidade, auga, gas ou telecomunicacións.
8. Transporte, tanto de mercadorías como de persoas. Así como os responsables do seu mantemento. Pero, no caso de mercadorías, só permítense aqueles que distribúan produtos para abastecer ao resto de servizos básicos. O resto deberán finalizar o servizo no que estean e marcharse a casa.
9. Servizos financeiros, bancarios e de seguros pero “para a prestación dos servizos que sexan indispensables”.
10. Servizos de asesorías legais, xestorías administrativas e de graduados sociais, e prevención de riscos laborais, pero só en cuestións urxentes.
11. Avogados, procuradores, graduados sociais, tradutores, intérpretes e psicólogos que teñan que asistir ás vistas ou procesos xudiciais establecidos nos servizos mínimos.
12. Encargados da protección a vítimas de violencia de xénero.
13. Quen traballe en Institucións Penais, de protección civil, salvamento marítimo, salvamento e prevención e extinción de incendios, seguridade das minas, e de tráfico e seguridade viario. Tamén as empresas de seguridade privada que presten servizos esenciais para seguridade e abastecemento.
14. Quen mantén material e equipos das forzas armadas.
15. As persoas que traballen en empresas, centros de I+D+i e biotecnolóxicos vinculados ao COVID19, e quen lles forneza produtos ou tecnoloxía.
16. Servizos funerarios.
17. Servizos veterinarios.
18. As de empresas de telecomunicacións e audiovisuais e de servizos informáticos esenciais, tamén redes e instalacións, sobre todo aqueles imprescindibles para que siga en marcha o traballo non presencial dos empregados públicos e outros servizos públicos.
19. Notarías e rexistros, pero só para os servizos esenciais.
20. Servizos de limpeza, mantemento, reparación de avarías urxentes, vixilancia e xestión de residuos.
21. Traballadores de Centros de Acollida a Refuxiados e nos Centros de Estancia Temporal de Inmigrantes.
22. As persoas indispensables nos servizos meteorolóxicos.
23. Traballadores de Correos.
24. Quen traballe en distribución e entrega de produtos comprados por internet.
25. As tarefas imprescindibles para manter a fabricación das subministracións ou materiais necesarios para o resto de actividades desta lista.
26. E, a máis ampla, copiada literal: “Calquera outras que presten servizos que fosen considerados esenciais”.
PERMISO RETRIBUÍDO RECUPERABLE E OBRIGATORIO
Os traballadores que se atopen dentro do ámbito de aplicación do real decreto-lei gozarán dun permiso retribuído recuperable, de carácter obrigatorio, conservando o dereito á súa retribución, incluíndo salario base e complementos salariais.
DURACIÓN
Os traballadores (salvo en servizos esenciais) gozarán dun permiso retribuído recuperable, de carácter obrigatorio, entre o 30 de marzo e o 9 de abril de 2020, ambos inclusive.
ÁMBITO SUBXECTIVO DE APLICACIÓN
A norma aplícase a todos os traballadores por conta allea que presten servizos en empresas ou entidades do sector público ou privado e cuxa actividade non fose paralizada como consecuencia da declaración de estado de alarma establecida polo Real Decreto 463/2020, do 14 de marzo.
EXCEPCIÓNS
– Os traballadores que presten servizos nos sectores cualificados como esenciais no anexo da norma e os que presten servizos nas divisións ou nas liñas de produción cuxa actividade se corresponda cos sectores cualificados como esenciais en devandito anexo
– Os traballadores contratados por empresas que solicitasen ou estean a aplicar un expediente de regulación temporal de emprego de suspensión e por aquelas ás que lles sexa autorizado un ERTE de suspensión durante a vixencia do permiso previsto o real decreto-lei
– Os traballadores que se atopan de baixa por incapacidade temporal ou cuxo contrato estea suspendido por outras causas legalmente previstas
– Os traballadores que poidan seguir desempeñando a súa actividade con normalidade mediante teletraballo ou calquera das modalidades non presenciais de prestación de servizos
O Ministro de Sanidade, na súa condición de autoridade competente delegada, poderá modificar ou especificar as actividades que ven afectadas polo permiso retribuído recuperable.
RECUPERACIÓN DAS HORAS DE TRABALLO
Tras a volta á normalidade, é dicir, cando termine o estado de alarma, de momento previsto para o 9 de abril. Os traballadores deben negociar coas súas empresas como devolver esas horas. O Goberno deu un prazo máximo para a devolución, o 31 de decembro de 2020.
ENTRADA EN VIGOR E RÉXIME TRANSITORIO
Real Decreto-lei 10/2020, do 29 de marzo, entrou en vigor o 29 de marzo de 2020, o mesmo día da súa publicación no Boletín Oficial do Estado.
Nos casos nos que resulte imposible interromper de modo inmediato a actividade, os traballadores poderán prestar servizos o luns 30 de marzo de 2020 co único propósito de levar a cabo as tarefas imprescindibles para poder facer efectivo o permiso retribuído recuperable sen prexudicar de maneira irremediable ou desproporcionada a continuación da actividade empresarial.
O RDL tamén establece que os traballadores do ámbito do transporte que se atopen realizando un servizo non incluído na norma no momento da súa entrada en vigor, iniciarán o permiso retribuído recuperable unha vez finalizado o servizo en curso, incluíndo como parte do servizo, no seu caso, a operación de retorno correspondente.
ORDE SND/307/2020, 30 DE MARZO, POLA QUE SE ESTABLECEN OS CRITERIOS INTERPRETATIVOS PARA A APLICACIÓN DO REAL DECRETO-LEI 10/2020, DO 29 DE MARZO, E O MODELO DE DECLARACIÓN RESPONSABLE PARA FACILITAR OS TRAXECTOS NECESARIOS ENTRE O LUGAR DE RESIDENCIA E DE TRABALLO.
TRABALLADORES POR CONTA ALLEA
O Real Decreto 463/2020, do 14 de marzo, solo afecta os autónomos que prestan os seus servizos en actividades suspendidas pola declaración do estado de alarma. Pola súa parte, o Real Decreto-lei 10/2020, do 29 de marzo, non resulta de aplicación as persoas traballadoras por conta propia.
ACTIVIDADES DE REPRESENTACIÓN
As actividades de representación sindical e patronal non están afectadas polas restricións de mobilidade contidas no Real Decreto 463/2020, do 14 de marzo, e no Real Decreto-lei 10/2020, do 29 de marzo, co fin de garantir a asistencia e asesoramento a persoas traballadoras e empleadores.
DECLARACIÓN RESPONSABLE
As persoas traballadoras por conta allea que non deban acollerse o permiso retribuído recuperable establecido no Real Decreto-lei 10/2020 e aquelas outras dedicadas a actividade de representación sindical ou empresarial terán dereito a que a empresa ou entidade empleadora lles expida una declaración responsable recoñecendo tal circunstancia, de acordo co seguinte modelo: